16 نکته مهم و کاربردی در مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد

مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد در روزهای پایانی تیر ماه جاری در حال برگزاری است. مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد با تفاوت هایی از دانشگاه های دولتی برگزار می شود. در این مقاله به نکات کاربردی برای حضور موثر در جلسه مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد اشاره میکنیم.

1. روز مصاحبه، خودتان را در اولویت قرار دهید

در روز مصاحبه، جسم و روح خود را در اولویت قرار دهید. اقدامات زیر را برای آمادگی هر چه بیشتر جسمی و روحی خود، انجام دهید.

• روز خود را با چند حرکت یوگا و مدیتیشن آغاز کنید.
• صبحانه مقوی میل کنید. (ساعت دقیق مصاحبه شما مشخص نیست؛ لذا باید از نظر جسمی، توان انتظار پشت درب اتاق مصاحبه را داشته باشد).
• در طول مسیر، با گوش دادن به یک موسیقی آرام بخش یا موزیک مورد علاقه خود، به کنترل استرس خود کمک کنید.
• لباس موجه و مرتب بپوشید. ظاهر و پوشش شما (صرف نظر از اینکه آقا یا خانم هستید) مورد توجه داوران است.
• یک نوشیدنی خنک، یک کیک یا شکلات همراه خود داشته باشید.

2. ذهنیت خود را به سمت اتفاقات مثبت سوق دهید.

این که چه اتفاقی خواهد افتاد به دو عامل بستگی دارد:

• خواست خدا
• تلاش و آمادگی پیشین شما

اگر شما به عنوان داوطلب دکتری، تمام تلاش خود را به کار گرفته اید، تلاش کنید که با ذهنیت مثبت و پذیرش نتیجه، به خدای متعال اعتماد کنید. تجربه داوطلبان در سنوات گذشته نشان می دهد که داشتن رتبه و رزومه خوب، تضمین قبولی نیست. ممکن است یک عامل غیرقابل پیش بینی، قبولی شما را منحل کند. لذا با آمادگی برای پذیرش هر نتیجه، ذهنیت مثبت و توکل بر خدا، وارد اتاق مصاحبه شوید.

3. مکالمه خود را با ابراز خرسندی شروع کنید

در ابتدای جلسه مصاحبه، پیش از آنکه خود را معرفی کنید، از اینکه در این مکان (جلسه مصاحبه) حضور دارید، ابراز خرسندی کنید. لازم است از اینکه این زمان را در اختیار شما قرار داده اند، از داوران تشکر کنید. سپس به معرفی مشخصات فردی و علمی خود بپردازید. ابراز خرسندی از جانب شما، نشان دهنده علاقه و میل شما به تحصیل در دانشگاه آزاد و مقطع دکتری است. با توجه به مسائل، چالش ها و سختی های مسیر تحصیل در مقطع دکتری ، لازم است که شما علاقه خود را به داوران حاضر در جلسه مصاحب دکتری ثابت کنید.

---

---

لبخند و خوشرویی، مورد استقبال داوران قرار میگیرد.

---

---

4. استرس خود را کنترل کنید

استرس و اضطراب تا حد معقول و کنترل شده ای، لازم و مفید است. بدیهی است که استرس کنترل نشده، باعث لرزش صدا، فراموشی مطالب علمی و کاهش تسلط شما بر خود و جلسه مصاحبه می شود. توصیه می شود با روش های پیشنهادی زیر، استرس خود را به حداقل برسانید:

• یادگیری روش های تنفس صحیح و کنترل استرس
• تسلط علمی بر منابع تخصصی مهم
• تمرین های مشابه سازی جلسه مصاحبه دکتری کسب مشاوره از اساتید و داوطلبان سال های قبل

کنترل استرس توسط داوطلب، یکی از مهمترین مهارت های مورد نظر داوران است.

---

---

5. مزیت متمرکز بودن مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد

مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد به صورت متمرکز انجام می شود؛ لذا اساتید مصاحبه کننده اطلاعی از اولویت های انتخابی دانشجو ها ندارند. در واقع این یک مزیت در مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد محسوب می شود. در واقع اساتید صرف نظر از اینکه شما دانشگاه آزاد را بر اساس چه اولویتی انتخاب کرده اید، به مصاحبه و بررسی رزومه شما می پردازند.

---

---

اگر چند دانشگاه و گرایش از رشته تخصصی خود را انتخاب کرده اید، به ازای هر گرایش یک مصاحبه خواهید داشت.

---

---

6. از توان مالی خود به داوران بگویید

یکی از فاکتورهای مورد توجه داوران در جلسه مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد، توان مالی داوطلبان است. با توجه به شهریه دانشگاه آزاد، لازم است داوطلب در جلسه مصاحبه، به نحو غیرمستقیم به توان مالی خود اشاره کند. داوطلب می تواند در بخشی از مکالمه که در مورد شغل خود صحبت میکند، به سِمت شغلی یا میزان درآمد خود اشاره کند. بدین صورت داوطلب می تواند توان مالی خود را به توجه داوران برساند.

در راستای این ویژگی دانشگاه آزاد، این که داوطلب شغل و درآمد خوبی داشته باشد، برای داوران جالب توجه است. لذا اگر شغل خوبی دارید یا درآمد شما برای پرداخت شهریه دانشگاه آزاد مکفی است، این موضوع را بیان کنید. حتی برخی مشاوران پیشنهاد میکنند در کلربوک، قسمتی برای حکم شغلی و رسید حقوق خود در نظر بگیرید.

7. اگر امتیاز خاصی ندارید، بیان نکنید

یکی از نکات بسیار مهمی که باید در جلسه مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد رعایت کنید، بیان امتیازات واقعیتان است. به عبارت دیگر، اگر در مقطع یا موقعیتی، امتیاز و برتری خاصی بدست نیاورده اید، اصلاً آن مورد را عنوان نکنید. به طور مثال اگر مقاطع کارشناسی یا ارشد خود را در دانشگاه خوبی نگذرانده اید، نیازی به ذکر نام آن ها نیست؛ مگر در صورت اینکه در مورد آن ها از شما پرسیده شود. اگر معدلتان در یک یا هر دو مقطع گذشته، خوب نبود، نیازی به ذکر معدل نیست؛ مگر در مورد معدل از شما پرسیده شود.

---

---

به زبان بدن داوران توجه کنید اگر توجه و نگاه داوران به سمت شما نیست، یعنی صحبت های شما برای آنها ، جالب نیست. اما اگر نگاه و توجه داوران به سمت شماست، احتمالا بدین معنی است که در حال گوش دادن به شما هستند.

---

---

8. نکات مثبت را پررنگ کنید

اگر دستاورد مهم و مرتبطی دارید یا در مقاطع قبلی از دانشگاه های برتر فارغ التحصیل شده اید، در مکالمات خود به آن اشاره کنید. در مورد ذکر نام دانشگاه های کارشناسی یا ارشد خود، اگر حتی یکی از مقاطع قبلی خود را در دانشگاه های برتر، روزانه یا علوم و تحقیقات گذرانده اید، این موضوع را بیان کنید.

---

---

طول مدت جلسه مصاحبه یا تعداد سوالاتی که داوران میپرسند، نشان از قبولی یا رد شدن داوطلب نیست.

---

---

9. پایان نامه و مقاله های خود را معرفی کنید

هنگامی که از رشته های مقاطع قبلی خود صحبت میکنید، موضوع پایان نامه خود را نیز ذکر کنید. چنانچه از پایان نامه خود، مقاله ای به چاپ رسانده اید، حتما این موضوع را با ذکر نام مجله هدف، بیان کنید. این بسیار مهم است که شما در جریان مقاله نویسی و پذیرش مقاله قرار گرفته باشید. چون مهارت تدوین و اخذ پذیرش مقاله، در هنگام تدوین تز دکتری و چاپ مقاله حائز اهمیت است. لذا برای داوران مهم است که داوطلبان به روند تدوین، نگارش و اخذ پذیرش مقاله تسلط کافی داشته باشند.

---

---

به روش تحقیق مسلط باشید و چند مورد از مهمترین مجله های داخلی و خارجی در رشته تخصصی خود را بشناسید.

---

---

10. به مقالات خود کاملا مسلط باشید

لازم است به متن و قسمت های تئوری مقاله های خود مسلط باشید. می توانید در مورد قسمت های آماری، به داوران بگویید که برون سپاری کرده اید؛ اما در مورد قسمت های تئوری، بدون شک باید تسلط لازم را داشته باشید. اگر داوران از شما سوالی در مورد مقاله هایتان بپرسند، در واقع قصد دارند کشف کنند که شما خودتان مقاله را نوشته اید یا خیر. تسلط شما بر بخش های تئوری و مراحل تدوین و پذیرش مقاله، به داوران ثابت میکند که روند مقاله به دست خود شما انجام شده است.

11. مدرک زبان را جدی بگیرید

اگر هنگام برگزاری مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد ، مدرک تخصصی زبان را اخذ کرده اید، حتما این موضوع را به توجه داوران برسانید. اگر نمره آزمون MSRT شما بالای 40 است، نمره ی خود را نیز ذکر کنید. این می تواند یک نکته ی مثبت از نظر داوران باشد. اما اگر نمره شما کمتر از این مقدار است، تا زمانی که از شما پرسیده نشود، نمره خود را بیان نکنید.

12. کتاب، پرتاب چهار امتیازی

همانطور که میدانید تالیف یا ترجمه ی کتاب، می تواند حداکثر 4 امتیاز برای شما داشته باشد. بنابراین اگر کتابی ترجمه یا تالیف کرده اید، حتما معرفی کنید. لازم به ذکر است انتشارات کتاب خود را نیز بیان کنید.

13. فواصل زمانی بین مقاطع تحصیلی

اگر بین مقاطع تحصیلی شما فاصله افتاده است و این موضوع مورد توجه داوران قرار گرفت، شما نیز از این فاصله به نفع خود استفاده کنید. به طور مثال می توانید پاسخ های زیر را در مورد شکاف تحصیلی بیان کنید:

• لازم دیدم با مطالعه وسیع تر و دید بازتر به مقطع دکتری وارد شوم.
• لازم دیدم با ورود به فضای شغلی، از علم خود به صورت تجربی استفاده کنم؛ قصد داشتم با علم بر کاربرد رشته تحصیلی خود وارد مقطع دکتری شوم.

14. در دام چالش های ساختگی اساتید نیفتید

یکی از موقعیت های احتمالی جلسه مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد، چالش های ساختگی توسط اساتید است. ممکن است اساتید با نظر شما در مورد یک مسئله تخصصی مخالفت کنند، در این موقعیت شما به هیچ وجه با اساتید مخالفت نکنید. در چالش ها و مخالفت های اساتید، شما باید به نظر اساتید احترام گذاشته و بپذیرید. ورود شما به چالش های ساختگی و مخالفت با اساتید، احتمال رد شدن شما را به شدت افزایش می دهد.

---

---

اگر پاسخ سوالی را بلد نیستید، با اعتماد به نفس کامل، بگویید که حضور ذهن یا اطلاع ندارم. اگر لازم دیدید، میتوانید چند ثانیه زمان از داوران درخواست کنید؛ در این چند ثانیه سعی کنید با تمرکز و تجمیع افکار، یا به جواب مورد نظر داوران برسید؛ یا به منابع و موضوعاتی اشاره کنید که با سوال مورد نظر مرتبط است.

---

---

15. پاسخ به یک سوال پرتکرار

هدف شما از اخذ مدرک دکتری چیست؟ یکی از مهمترین منابع پاسخگویی به این سوال مهم و تعیین کننده، کارگاه تدوین نقشه راه آکادمیک با تدریس دکتر  محمد وکیلی است. در این کارگاه، به تفصیل به پاسخ این سوال مهم پرداخته شده است. در ادامه به چند مورد از بهترین پاسخ های این سوال به صورت مختصر می پردازیم:

• میخواهم در بالاترین سطح نظری و آکادمیک رشته تخصصی خود فعالیت کنم. دکتری به من فرصت می دهد گرچه در ایران هستم، اما سطح استانداردهایم را به سطح جهانی برسانم.
• من سبک زندگی آکادمیک را دوست دارم. مطالعه، پژوهش و تحصیل باعث خستگی من نمی شود. من تشنه یادگیری هستم.
• من به محیط دانشگاه علاقمندم. از اینکه با انسان های فرهیخته، اساتید و محیط آکادمیک در ارتباط باشم، احساس رضایت میکنم.

پاسخ های بیشتر و مفصل تر را در نسخه آفلاین کارگاه تدوین نقشه راه آکادمیک مطالعه کنید.

16. نحوه چیدمان کلربوک

برای مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد، یک فرم شامل سه صفحه ارائه می شود. فرم مذکور شامل بخش هایی برای ورود اطلاعات به شرح زیر است:

• اطلاعات فردی
• پیشینه پژوهشی (مقالات)
• اختراعات
• برگزیدگی جشنواره علمی معتبر
• کتاب (تالیف یا ترجمه)
• پایان نامه کارشناسی ارشد (امتیاز، نمره، موضوع)
• مشخصات دانشگاه های محل تحصیل کارشناسی و ارشد
• مدرک زبان تخصصی معتبر

بدیهی است که تمامی داوطلبان الزامی به تکمیل همه بخش های این فرم ندارند. به طور مثال اگر یک اوطلب، کتاب ندارد، می تواند بخش کتاب را از این فرم حذف کند. لذا بهینه ترین نحوه چیدمان فرم و رزومه در کلربوک، برای جلسه مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد، به ترتیب ذیل است:

صفحه اول: فرم دانشگاه آزاد در یک صفحه به صورت خلاصه

صفحه دوم: مدرک کارشناسی ارشد و ریز نمرات

ص سوم: مدرک کارشناسی و ریز نمرات

ص چهارم: مدرک زبان تخصصی

صفحه پنجم: گواهینامه پذیرش و چاپ مقاله علمی پژوهشی و اصل مقاله

صفحه ششم: گواهینامه پذیرش مقاله کنفرانسی و اصل مقاله

صفحه هفتم: کتاب؛ صفحه طرح جلد و اطلاعات شناسنامه ای کتاب

صفحه هشتم: توصیه نامه

صفحه نهم: سایر مدارک، گواهینامه های مهم و مرتبط با رشته تحصیلی

صفحه دهم: حکم شغلی و رسید حقوق (اثبات توان مالی)

---

---

* نکته: اگر کتاب تالیفی یا ترجمه دارید، یک یا دو جلد از کتاب خود را همراه خود داشته باشید.

** یک جلد پایان نامه کارشناسی ارشد (صحافی شده) خود را به همراه داشته باشید.

*** چنانچه هر کدام از بندهای بالا را در رزومه خود ندارید، صفحه مربوط به آن را از کلربوک حذف کنید.

---

---

در پایان به نحوه امتیازدهی و ارزیابی داوطلب در جلسه مصاحبه دکتری دانشگاه آزاد اشاره میکنیم:

 

نحوه ارزیابی	حداکثر امتیاز	نوع فعالیت
مقالات علمی-پژوهشی (داخلی و خارجی) مرتبط با رشته تحصیلی	7	هر مقاله تا 3 امتیاز
گواهی ثبت اختراع مورد تأیید سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران		هر اختراع تا 3 امتیاز
برگزیدگی در جشنواره‌های علمی معتبر		هر مورد تا 1 امتیاز
مقالات علمی-ترویجی مرتبط با رشته تحصیلی	2	هر مقاله تا نیم امتیاز
مقاله چاپ‌شده در کنفرانس‌های معتبر (داخلی یا خارجی)	2	هر مقاله تا نیم امتیاز
تألیف یا ترجمه کتاب مرتبط با رشته تحصیلی	3	هر مورد تا 2 امتیاز
معدل و کیفیت دانشگاه محل تحصیل	2	طبق نظر کمیته مصاحبه‌کننده
برگزیدگان المپیادهای علمی-دانشجویی	2	طبق نظر کمیته مصاحبه‌کننده
مدرک زبان معتبر	2	طبق جدول شیوه‌نامه
	20	جمع

نحوه محاسبه امتیازات پژوهشی دکتری
مقالات علمی-پژوهشی خارجی مستخرج از پایان‌نامه کارشناسی ارشد	هر مقاله تا 7 امتیاز	حداکثر 14 امتیاز
مقالات علمی-پژوهشی (مورد تأیید وزارتین) مستخرج از پایان‌نامه کارشناسی ارشد	هر مقاله تا 5 امتیاز	حداکثر 10 امتیاز
ارائه مقاله کنفرانس‌های معتبر (در هر کنفرانس حداکثر 2 مقاله) مستخرج از پایان‌نامه کارشناسی ارشد	کنفرانس ملی: ارائه پوستر 0/5 امتیاز، سخنرانی 1 امتیاز- کنفرانس بین‌المللی: ارائه پوستر 0/75 امتیاز، سخنرانی 1/5 امتیاز	حداکثر 4 امتیاز
گواهی ثبت اختراع مورد تأیید سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران	هر اختراع تا 4 امتیاز	حداکثر 4 امتیاز
برگزیدگی در جشنواره‌های علمی معتبر	هر مورد تا 4 امتیاز	حداکثر 4 امتیاز
ترجمه کتاب مرتبط با رشته تحصیلی	هر مورد تا 2 امتیاز	حداکثر 4 امتیاز
40		جمع

 

نحوه محاسبه امتیازات آموزشی دکتری
حداکثر امتیاز	نحوه ارزیابی	نوع فعالیت
دانشگاه محل تحصیل مقطع کارشناسی ارشد	طبق نظر کمیته مصاحبه‌کننده	حداکثر 13 امتیاز
مدرک زبان معتبر		حداکثر 6 امتیاز
19امتیاز	جمع

 

.